مشکلات فرهنگی ترجمه (متون گوناگون)

ترجمه روشی برای ایجاد ارتباط میان دو فرهنگ است. زبان و فرهنگ رابطه ای ناگسستنی دارند و وارد کردن یک عنصر فرهنگی در فرهنگ دیگر مستلزم این است که صورت زبانی آن عنصر نیز در فرهنگ دیگر وارد شود. برای سنجش سادگی یا دشواری یک ترجمه می توان به میزان تشابه دو فرهنگ مبدأ و مقصد توجه کرد. به طور کلی هر قدر ساختار دو زبان و نوع فرهنگ ها متفاوت باشد ترجمه مشکل تر می شود.مشکلاتی که مترجم با آنها مواجه می شود انواع گوناگون دارد؛ یکی از این مشکلات اشارات خاص فرهنگی است. گاه مترجم با عناصری از فرهنگ مبدأ روبرو می شود که در فرهنگ مقصد وجود ندارند. در هنگام مواجهه با این عناصر باید بکوشد به نحوی خلاء فرهنگی را پر کند و با آوردن لفظ یا عبارتی در زبان مقصد معنی عنصر متفاوت فرهنگی را به نحو مناسبی به خوانندگان منتقل کند. هدف این پایان نامه بررسی اشکال متفاوت فرهنگی و سدهایی است که در حین ترجمه ایجاد می کنند. نگارند در نظر داشت به مطالعه ی روش های ترجمه ی عناصر متفاوت فرهنگی بپردازد. بهتر است بدانیم که انتخاب روش مناسب برای ترجمه ی واژه ای با بار فرهنگی به ماهیت واژه ی مورد نظر و نقش ارتباطی آن بستگی دارد. در پایان نامه ی حاضر در سه فصل به مطالعه ی ترجمه، فرهنگ و ترجمه ی عناصر فرهنگی پرداختیم؛ پس از تعریف ترجمه، فرهنگ و اقلام فرهنگی، لازم دیدیم با ذکر مثال هایی به بررسی راهکارهای ترجمه ی عناصر فرهنگی بپردازیم. امید است این مبحث آغازی باشد برای ترجمه پژوهان و محققان آینده.در این پایان نامه سعی بر آن داشتیم به پرسش های زیر پاسخ دهیم: 1- چه رابطه ای بین فرهنگ و ترجمه وجود دارد؟ 2 - مترجم با چه نوع مشکلات فرهنگی روبرو می شود؟ 3 - مترجم در هنگام مواجهه با مشکلات فرهنگی چه راهکارهایی به کار می برد؟ و به نتایج زیر رسیدیم: انتخاب روش مناسب برای ترجمه ی واژه ای با بار فرهنگی به دو عامل بستگی دارد: الف) ماهیت واژه ی مورد نظر و بار معنایی آن. ب) نقش آن واژه در فرآیند ارتباطی. شکست مترجم در ترجمه عناصر فرهنگی معمولاً از دو عامل ناشی می شود: الف) خلأ فرهنگی موجود در زبان مقصد. ب) نگرش متفاوت به دنیا و عناصر آن و در نتیجه نام گذاری های متفاوت برای واقعیت های خارجی. برای ترجمه عناصر فرهنگی روش واحدی وجود ندارد. گاه مترجم ناگزیر است چند روش را با هم تلفیق کند تا معنای مناسبی برای واژه مورد نظر بیابد.